Próchnica zębów to zdecydowanie najczęstszy powód wizyty u stomatologa. O ile początkowe jej stadium nie jest szczególnie groźne i łatwe do wyleczenia, to już zaawansowane stadium próchnicy może prowadzić do utraty zęba.
Głównym winowajcą powstawania próchnicy są bakterie płytki nazębnej. W jamie ustnej człowieka znajduje się około 50 miliardów bakterii, które należą do 300 różnych gatunków. Oczywiście nie wszystkie biorą udział w niszczeniu tkanek zęba. Bakterie próchnicotwórcze produkują kwasy na drodze hydrolizy cukrów, dobrze tolerują kwaśne środowisko i tworzą tak zwane cukry zewnątrzkomórkowe. Najbardziej próchnicotwórczą bakterią jest Streptococcus mutans.
Kolejnym winowajcą odpowiedzialnym za powstawanie próchnicy są węglowodany (cukry). Już od dawna wiadomo, że intensywność próchnicy ma ścisły związek z częstością i ilością spożywanych węglowodanów. Pokarmy i napoje zawierające dużo cukru, sprawiają, że pH płytki nazębnej szybko spada. Dla zębów niebezpieczne są również dwucukry, czyli sacharoza, maltoza, laktoza oraz cukry proste takie jak glukoza i fruktoza.
Ubytki zębowe tworzą się wskutek zachodzących zmian chorobowych w zębie. Przywracanie prawidłowej czynności i kształtu zęba uszkodzonego przez próchnicę uzyskuje się wypełnieniami. Rzecz jasna przed zastosowaniem wypełnienia konieczne jest usunięcie próchnicowo zmienionych tkanek i oczyszczenie ubytku.
Początkowe stadium próchnicy jest stosunkowo niegroźne. W takim przypadku wykorzystuje się metody bezinwazyjne, które odwracają procesy demineralizacji szkliwa. Stosuje się wtedy najczęściej preparaty fluorowe w różnych postaciach, na przykład lakiery lub żele. Należy pamiętać, że ocena zakresu uszkodzeń spowodowanych próchnicą i stwierdzenie czy zmiany próchnicze wymagają leczenia może wykonać jedynie dentysta. Dlatego też, niezwykle istotne są regularne kontrole, które niejednokrotnie pozwalają znacznie ograniczyć ingerencję w tkanki zęba.
W przypadku, gdy próchnica zaatakowała nie tylko szkliwo, ale również zębinę, konieczne jest usunięcie zmian próchnicowych z zęba i następnie odtworzenie brakującej części zęba wypełnieniem. Warto pamiętać, że bardzo często ubytki rozwijają się pod powierzchnią zęba, gdzie nie są widoczne gołym okiem.